706

ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΤΟΥ ΕΝΟΡΙΑΚΟΥ ΠΑΡΕΚΚΛΗΣΙΟΥ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΤΡΙΑΔΟΣ (ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΟΔΟΣ ΚΑΣΣΑΝΔΡΟΥ)

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΗΣ (4/6/2023) ~ΕΣΠΕΡΑΣ ΩΡΑ 7.30 μ.μ. – ΜΕΓΑΣ ΠΑΝΗΓΥΡΙΚΟΣ ΕΣΠΕΡΙΝΟΣ

ΧΟΡΟΣΤΑΤΟΥΝΤΟΣ ΤΟΥ ΣΕΒ/ΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΜΑΣ κ. ΓΕΩΡΓΙΟΥ,ΑΡΤΟΚΛΑΣΙΑ,ΟΜΙΛΙΑ,ΛΙΤΑΝΕΙΑ.

ΔΕΥΤΕΡΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ (5/6/2023)-ΩΡΑ 6.45 π.μ.

ΕΟΡΤΙΟΣ ΟΡΘΡΟΣ, ΠΑΝΗΓΥΡΙΚΗ ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ,ΑΡΤΟΚΛΑΣΙΑ,ΟΜΙΛΙΑ]

Το Ενοριακό γραφικό μας Παρεκκλήσιο της ΑΓΙΑΣ ΤΡΙΑΔΟΣ, το οποίο βρίσκεται στα δυτικά του κέντρου της ιστορικής πόλεως των Θηβών, επί της περιφερειακής οδού Κασσάνδρου, -η οποία συνδέει την πόλη μας με τον κορμό της Ηπειρωτικής Ελλάδας και την Πελοπόννησο-, αποτελεί ένα από τα εννέα ενοριακά μας Παρεκκλήσια και βρίσκεται σε μία εξαιρετικά μοναδική πευκόφυτη τοποθεσία, στο ομώνυμο Άλσος που αποτελεί ένα πνεύμονα οξυγόνου και αναψυχής για τους κατοίκους της πόλεως και της ευρύτερης περιοχής μας.

Κατά τον αείμνηστο Γεώργιο Τσεβά, στο μνημειώδες έργο του “ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΩΝ ΘΗΒΩΝ” (1928),πλειάδα αρχαιολόγων συμφωνεί πως στην ίδια θέση υπήρχε στην προ Χριστού εποχή, ειδωλολατρικός ναός προς τιμήν της μητέρας των
θεών, Ρέας Δινδυμήνης.

Η όλη περιοχή κάτω από το μνημειακό κεντρικό Ναό της Μεγάλης Παναγίας-Αγίου Δημητρίου βέβαια,συνδέεται με την περίφημη καθαρτήρια πηγή της αρχαίας βασίλισσας των Θηβών Δίρκης, η Κρήνη της οποίας, διασώζεται μέχρι σήμερα.

Ο περιηγητής Παυσανίας (2ος αιών μ.Χ.) στο βιβλίο του, »Παυσανίου Βοιωτικά»(5,3), καταγράφει το πέρασμά του από την τοποθεσία αυτή΄ »διαβάσιν ουν την Δίρκην, οικίας τε Πινδάρου ερείπια και μητρός Δινδυμήνης ιερόν, Πινδάρου μεν ανάθημα, τέχνη δε το άγαλμα Αριστομήδους τε και Σωκράτους Θηβαίων»,δηλαδή »διαπερνώντας την κρήνη της
Δίρκης, είδα ερειπωμένο το σπίτι του (περίφημου Θηβαίου ποιητή) Πινδάρου,αλλά αντίκρυσα και ένα ιερό αφιερωμένο στη μητέρα (ενν. των θεών) Δινδυμήνης, μέσα στο οποίο υπήρχε άγαλμα της, αφιερωμένο από τον Πίνδαρο, το οποίο είχαν φιλοτεχνήσει ο Αριστόδημος και ο Σωκράτης, οι Θηβαίοι (ενν. γλύπτες).

Αβίαστα συμπεραίνεται λοιπόν,πως λόγω της προαναφερθείσας φυσικής ομορφιάς του άλσους τόσο αυτό το ιερό, όσο και το σπίτι του φυσιολάτρη ποιητού Πινδάρου, βρίσκονταν στην ίδια θέση που βρίσκεται σήμερα το Παρεκκλήσιο μας!

Η Θηβαία ιστορικός κυρία Ρεββέκα Μαυρομιχάλη-Πατσοπούλου υποστηρίζει πως »στη δυτική πλευρά της Θήβας, προς την περιοχή της Αγίας Τριάδος, περνώντας τις Νηίστιες Πύλες, υπήρχε ιερό προς τιμήν των Καβείρων,σύμφωνα με επιγραφή του 5ου αιώνα π.Χ. που έφερε στο φως η αρχαιολογική σκαπάνη »Κάβειρε τόν δε τίον προς ναόν καλόν».

Επειδή ως γνωστόν η θηβαϊκή γη υπήρξε προ εκατοντάδων ετών σεισμογενής,-με επίκεντρα σεισμών ακόμα και σε κοντινές τοποθεσίες-, φαίνεται πως το παλαιό ιερό κατέρρευσε από διαδοχικούς σεισμούς, σε μεγάλες ή και μικρότερες »πλάκες», για αυτό και η όλη περιοχή πήρε έως και σήμερα την ονομασία Πλακιώτισσα!

Αυτές οι πλάκες λοιπόν αξιοποιήθηκαν κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο για τη δημιουργία ενός πρώτου Ναού προς τιμήν του Τριαδικού Θεού μας στην ίδια θέση, από τα πρώτα ακόμα χριστιανικά χρόνια,ενώ παραμένουν ακόμα και σήμερα διάσπαρτες πλάκες, κολώνες κιονόκρανα κ.ά. στον περιβάλλοντα χώρο.

Ο μακαριστός Αντώνιος Βασιλείου στο βιβλίο του “Η ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΝΑΓΙΑ” (1972) διασώζει την πληροφορία ότι »κατά τους χριστιανικούς χρόνους και ιδιαιτέρως τον ΙΒ'(12ο) αιώνα, που αι Θήβαι ήσαν μεγαλούπολις, η Αγία Τριάς ήτο ενοριακός Ναός της πόλεως αφού ως γνωστόν τα τείχη τα εξωτερικά της αρχαιότητος και του μεσαίωνος,
επεκτείνονταν πέραν της Δίρκης μέχρι της υψίστης κορυφής του λόφου»άρα ήταν κατοικημένη περιοχή.

Είναι σίγουρο πως ο πρώτος Ναός δε διασώθηκε . Πληροφορίες αναφέρουν ότι κατασκευάστηκε ένας κατά πολύ μικρότερος τα χρόνια της Τουρκοκρατίας στην ίδια τοποθεσία,με τη μορφή μονώχωρης αποθήκης για να μην κινήσει υποψίες στους Τούρκους κατακτητές.

Ο μακαρ. Δημήτριος(Τάκης) Σωτηρίου (Κουβεντούλας) μας πληροφορεί, πως σύμφωνα με το συνεπώνυμο προπάπο του, ο οποίος υπήρξε Αγωνιστής το 1821, οι Τούρκοι είχαν επιτάξει και μετατρέψει το εκκλησάκι σε πυριτιδαποθήκη (!) και εκείνος μπήκε νύχτα σε αυτό και ζητώντας την ευλογία του Τριαδικού Θεού μας, πέταξε νύχτα στο παρακείμενο ποτάμι της Δίρκης τα πυρομαχικά και την πυρίτιδα, με αποτέλεσμα να αποτραπεί ατύχημα σε πολύ μεγάλη ακτίνα, με απρόβλεπτες συνέπεις για τους πολίτες και την πόλη μας.

Ο περίφημος ποιητής Κώστας Κρυστάλλης που αγαπούσε ιδιαίτερα τη Θήβα, στο ποίημά του »Η ΦΛΟΓΕΡΑ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΙΑ»(1910), γράφει αντικρύζοντας την ειδυλλιακή αυτή τοποθεσία.

“Δίρκη, χαρά σου! αν άλλαξες το αρχοντικό όνομά σου
και κράζεσαι Πλακιώτισσα κι εγώ η φλογέρα η ξένη
σε λέω κι εγώ Πλακιώτισσα ταχιά κι ωριοστολίζω
το νιό σου τ’όνομα κι αγάλια αγάλια το ετοιμάζω
για τα καινούργια ριζικά που θάρθουνε να σ’ εύρουν”.

Το 1923 έως το 1930, το τότε Εκκλησιαστικό Συμβούλιο της Ενορίας Μεγάλης Παναγίας-Αγίου Δημητρίου με τον αείμνηστο Εφημέριο π. Δημήτριο Κόρδατζη, σε συνεργασία με τον Πρόεδρο της Φιλοδασικής Ενώσεως μακαριστό Ευκλείδη Βάγιαννη έκανε διαδοχική δενδροφύτευση πεύκων στον περιβάλλοντα χώρο και λόφο.

Τη δεκαετία του 1980, με απόφαση του Εκκλησιαστικού Συμβουλίου και υπό την καθοδήγηση του αόκνου αειμνήστου Εφημερίου π. Βασιλείου Παπαευσταθίου, έγινε ανακαίνιση και αποκατάσταση του Παρεκκλησίου μας, όπως το καμαρώνουμε στη μορφή που έχει σήμερα, διότι είχαν σημειωθεί επικίνδυνες ρωγμές από το φοβερό σεισμό του 1981.

Το γραφικό μας Παρεκκλήσιο εορτάζει κάθε χρόνο με προσέλευση πολυαρίθμων πιστών από την ευρύτερη περιοχή, το απόγευμα της ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΤΗΣ ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΗΣ με τον ΠΑΝΗΓΥΡΙΚΟ ΕΣΠΕΡΙΝΟ, ΟΜΙΛΙΑ, ΑΡΤΟΚΛΑΣΙΑ και -από το 2014- ΛΙΤΑΝΕΥΣΗ ΤΗΣ παλαιάς ΕΙΚΟΝΟΣ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΤΡΙΑΔΟΣ, αλλά και τη επόμενη κυριώνυμη ημέρα, ΔΕΥΤΕΡΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ με τον εόρτιο ΟΡΘΡΟ, ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ,ΟΜΙΛΙΑ και ΑΡΤΟΚΛΑΣΙΑ, ενώ το απόγευμα τελείται η ΑΚΟΛΟΥΘΙΑ του ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ με τους ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΥΣ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΤΡΙΑΔΙΚΟ ΘΕΟ μας!

Κατά τη διάρκεια του εκκλησιαστικού-λειτουργικού έτους, τελείται ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ, στις ΕΟΡΤΕΣ

• ΑΓΙΑΣ ΣΟΦΙΑΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΘΥΓΑΤΕΡΩΝ ΤΗΣ, ΠΙΣΤΕΩΣ, ΕΛΠΙΔΟΣ ΚΑΙ ΑΓΑΠΗΣ (17 ΣΕΠΤΕΜΒΡΊΟΥ)
• ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΔΙΑΚΑΙΝΗΣΙΜΟΥ-ΖΩΟΔΟΧΟΥ ΠΗΓΗΣ (ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΜΕΤΑ ΤΟ ΠΑΣΧΑ)
• ΜΕΣΟΠΕΝΤΗΚΟΣΤΗΣ,(25 ημέρες μετά το ΠΑΣΧΑ)
• ΑΝΑΛΗΨΕΩΣ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ (40 ημέρες μετά το ΠΑΣΧΑ)
• και σε άλλες έκτακτες περιπτώσεις.

Το Εκκλησάκι μας επιλέγουν πολλά ζευγάρια για το ΓΑΜΟ τους, ή τη ΒΑΠΤΙΣΗ των παιδιών τους -πάντοτε εντός του Ναού-.
Το Εκκλησάκι της Αγίας Τριάδος έχει συνδεθεί αδήριτα και με το ΕΘΙΜΟ ΤΟΥ ΒΛΑΧΙΚΟΥ ΓΑΜΟΥ, την Καθαρά Δευτέρα, όπου το μεσημέρι κατακλύζουν το γύρω τόπο και λόφο οι παρέες των Βλάχων και πολυάριθμοι επισκέπτες της πόλης μας.

Ας έχουμε πάντοτε τη χάρη και την ευλογία του Τριαδικού Θεού μας!

Κείμενο: Μεγ. Παναγία – Αγ. Δημήτριος Θηβών