Θίσβη, Ιτέα και Λαύριο: Στο επίκεντρο σχεδιασμού για μονάδες αφαλάτωσης – Στρατηγική εφεδρεία για την υδροδότηση της Αττικής
Οι περιοχές Θίσβη, Ιτέα και Λαύριο προκρίνονται, σύμφωνα με πληροφορίες του energygame.gr, ως οι επικρατέστερες μεταξύ έξι συνολικά υποψήφιων περιοχών που εξετάζει η ΕΥΔΑΠ για την εγκατάσταση μονάδων αφαλάτωσης. Οι μονάδες αυτές αποτελούν πλέον μέρος της στρατηγικής ενίσχυσης της υδροδότησης της Αττικής, σε μια περίοδο όπου η κλιματική αλλαγή, η παρατεταμένη ξηρασία και η αυξανόμενη ζήτηση νερού επιβαρύνουν σημαντικά το υδροδοτικό σύστημα της πρωτεύουσας.
Ο διευθύνων σύμβουλος της ΕΥΔΑΠ, Χάρης Σαχίνης, μιλώντας πρόσφατα σε Workshop του ΤΕΕ, υπογράμμισε πως η αξιοποίηση της τεχνολογίας αφαλάτωσης μπορεί να προχωρήσει με διαφανείς διαδικασίες, μέσω ανοιχτού διαγωνισμού. Η υλοποίηση με αυτόν τον τρόπο εκτιμάται ότι θα είναι ταχύτερη και οικονομικά αποδοτικότερη, χωρίς να απαιτείται η δημιουργία νέων υποδομών για τη σύνδεση με το υπάρχον δίκτυο. Ισχυροί ενεργειακοί όμιλοι και ισραηλινές εταιρείες με εμπειρία στον τομέα δείχνουν ήδη ενδιαφέρον.
Η ΕΥΔΑΠ εξετάζει επίσης την εγκατάσταση μονάδων που θα επεξεργάζονται υφάλμυρο νερό, λόγω του σημαντικά χαμηλότερου ενεργειακού κόστους σε σχέση με τη θαλασσινή αφαλάτωση. Ενδεικτικά, στην Ιτέα, κοντά στην Κίρρα, η ύπαρξη υφάλμυρων αποθεμάτων καθιστά την περιοχή ιδανική για την εγκατάσταση σχετικής μονάδας. Το εκτιμώμενο κόστος επεξεργασίας φτάνει τα 30–35 λεπτά ανά κυβικό μέτρο, δηλαδή σχεδόν το ένα τρίτο του κόστους της κλασικής αφαλάτωσης.
Αυτή την περίοδο βρίσκονται σε εξέλιξη οι σχετικές προμελέτες για την ακριβή χωροθέτηση των εγκαταστάσεων, με βασικό κριτήριο την εγγύτητα σε υπάρχοντα δίκτυα ηλεκτροδότησης, δεδομένης της υψηλής ενεργειακής απαίτησης των μονάδων. Παράλληλα, σχεδιάζονται και συμφωνίες για χρήση πράσινης ενέργειας, τόσο για τη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος όσο και για τη βιωσιμότητα των επενδύσεων.
Η περιβαλλοντική αδειοδότηση αποτελεί επίσης κρίσιμο στάδιο. Κάθε έργο αφαλάτωσης απαιτεί Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ), ώστε να διασφαλίζεται η περιβαλλοντική συμβατότητα και η εφαρμογή μέτρων μετριασμού επιπτώσεων, σύμφωνα με το θεσμικό πλαίσιο.
Στο επίκεντρο βρίσκεται και η ανάγκη επιτάχυνσης των διαδικασιών ωρίμανσης των έργων, με στόχο τη γρήγορη προκήρυξη διαγωνισμών και αποτροπή μελλοντικών κρίσεων επάρκειας. Πηγές επισημαίνουν πως στόχος είναι οι πρώτες αποφάσεις να ληφθούν εντός του καλοκαιριού, ενώ χαρακτηριστικά προειδοποιούν: «Αν εφησυχάσουμε, θα το πληρώσουμε πολύ σύντομα».
Τέλος, ένα από τα βασικά ερωτήματα που ανακύπτουν είναι η χρηματοδότηση. Σύμφωνα με το ΥΠΕΝ, απαιτούνται επενδύσεις ύψους 10 δισεκατομμυρίων ευρώ μέχρι το 2030 για την αντιμετώπιση της λειψυδρίας – ποσό που δεν είναι διαθέσιμο στον κρατικό προϋπολογισμό. Ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σταύρος Παπασταύρου, χαρακτήρισε την εξεύρεση πόρων «θεμελιώδη πυλώνα» της εθνικής στρατηγικής και υπογράμμισε ότι δεν υπάρχει πλέον περιθώριο αναβολής. Η κινητοποίηση όλων των διαθέσιμων εργαλείων κρίνεται απολύτως απαραίτητη.