118

Στη Βουλή κατατέθηκε η πολυαναμενόμενη τροπολογία του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, η οποία ρυθμίζει το ζήτημα της δόμησης σε οικισμούς με πληθυσμό κάτω των 2.000 κατοίκων. Η ρύθμιση έρχεται να δώσει λύση σε μια εκκρεμότητα που αφορά πολεοδομικά θέματα, παρέχοντας ασφάλεια για την ανάπτυξη και τη χρήση γης στους εν λόγω οικισμούς.

Η τροπολογία παρουσιάστηκε σε σύσκεψη του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Υπουργό Περιβάλλοντος Σταύρο Παπασταύρου και τον Υφυπουργό Νίκο Ταγαρά. Σύμφωνα με την κυβέρνηση, με την τροπολογία καλύπτεται η «Ζώνη Γ» σε πάνω από το 90% των οικισμών, διασφαλίζοντας τη δυνατότητα δόμησης με τα ισχύοντα όρια.

Με τις νέες ρυθμίσεις προβλέπεται, μεταξύ άλλων:

• Η δυνατότητα καθορισμού Ζώνης Ανάπτυξης Οικισμού (Ζ.Α.Ο.) για οικισμούς έως 700 κατοίκους, με ελαστικά πολεοδομικά κριτήρια.
• Η δημιουργία Περιοχής Ειδικών Χρήσεων (Π.Ε.Χ.) για οικισμούς 701–2.000 κατοίκων, με ειδικές προβλέψεις για χρήσεις γης και όρους δόμησης.
• Η νομιμοποίηση και δυνατότητα οικοδόμησης οικοπέδων που πληρούν προϋποθέσεις σύμφωνα με προϊσχύουσες πράξεις οριοθέτησης.
• Η εξειδίκευση των όρων δόμησης και χρήσεων γης μέσω Προεδρικών Διαταγμάτων, ανάλογα με τη φυσιογνωμία κάθε οικισμού.

Η νέα ρύθμιση αποτελεί, σύμφωνα με το ΥΠΕΝ, ένα ουσιαστικό βήμα για την ορθολογική ανάπτυξη των μικρών οικισμών και την ενίσχυση της βιώσιμης περιφερειακής κατοικίας.

Άρθρο 2

Χορήγηση ενίσχυσης για την κατασκευή και λειτουργία τηλεθέρμανσης στους Δήμους Κοζάνης, Εορδαίας και Αμυνταίου της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας – Τροποποίηση παρ. 12 άρθρου εξηκοστού πρώτου ν. 4839/2021

Στην παρ. 12 του εξηκοστού πρώτου άρθρου του ν. 4839/2021 (Α΄181), περί σύστασης Ειδικού Λογαριασμού με την ονομασία «Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης» και χορήγησης επιδότησης λογαριασμού ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου σε καταναλωτές, επέρχονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις: α) στην περ. β) προστίθεται υποπερ. βιβ), β) στο προτελευταίο εδάφιο, βα) μετά από τη λέξη «καθορίζονται», προστίθενται οι λέξεις «, κατά περίπτωση, », ββ) η παραπομπή «βια» διορθώνεται σε «βιβ», και η παρ. 12 διαμορφώνεται ως εξής: «12. Ο ειδικός λογαριασμός «Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης» διαχωρίζεται λογιστικά στους εξής δύο (2) Yπολογαριασμούς: α) τον Υπολογαριασμό Εσόδων, και β) τον Υπολογαριασμό Εξόδων. α) Ο Υπολογαριασμός Εσόδων του ειδικού λογαριασμού έχει τις εξής εισροές: αα) έσοδα από τον Ειδικό Λογαριασμό Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (Α.Π.Ε.) και Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού Θερμότητας Υψηλής Απόδοσης (Σ.Η.Θ.Υ.Α.) του άρθρου 143 του ν. 4001/2011 (Α΄179), αβ) Έσοδα που προβλέπονται στην υποπερ. στ΄ της περ. Α.2.1 της παρ. Α.2. του άρθρου 25 του ν. 3468/2006 (Α΄ 129), αγ) έσοδα από τον ειδικό λογαριασμό Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας του άρθρου 55 του ν. 4001/2011, αδ) έσοδα από τον Κρατικό Προϋπολογισμό, αε) ποσά που προβλέπονται από την κείμενη νομοθεσία, αστ) πόρους από λογαριασμό της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας που αποδίδονται μέχρι την 31η Ιανουαρίου κάθε έτους, ύψους τριών εκατομμυρίων ευρώ (3.000.000 €), αζ) ποσά που παρακρατούνται από το επίδομα θέρμανσης προς τους ωφελούμενους της τηλεθέρμανσης στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας, σύμφωνα με την παρ. 12Ζ, αη) ποσά που παρακρατούνται από τα ανταποδοτικά τέλη Α.Π.Ε. της παρ. 4 του άρθρου 87 του ν. 4964/2022 (Α΄150), σύμφωνα με τις παρ. 12Γ και 12Δ, και αθ) ποσά που παρακρατούνται από τα προϋπολογιζόμενα έσοδα των Δήμων Κοζάνης, Εορδαίας και Αμυνταίου από τους ετήσιους Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους, σύμφωνα με την παρ. 12Η. β) Ο Υπολογαριασμός Εξόδων του ειδικού λογαριασμού «Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης» έχει τις εξής εκροές: βα) τις επιδοτήσεις ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου, ββ) τα ποσά που αφορούν στο επίδομα θέρμανσης του άρθρου 79 του ν. 4756/2020 (Α΄ 235), βγ) τα ποσά που αφορούν στο κόστος λειτουργίας τηλεθέρμανσης του Δήμου Εορδαίας της Περιφερειακής Ενότητας Κοζάνης της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας, μέχρι τη σύνδεση της τηλεθέρμανσης του Δήμου με την υπό κατασκευή μονάδα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας «ΠΤΟΛΕΜΑΙΔΑ V», βδ) τα ποσά που αφορούν στον ειδικό λογαριασμό για την επανασύνδεση παροχών ηλεκτρικού ρεύματος που έχει συσταθεί με το άρθρο 36 του ν. 4508/2017 (Α΄ 200), βε) τα ποσά που αφορούν στον ειδικό λογαριασμό για τη χορήγηση ενίσχυσης σε οικιακούς καταναλωτές λόγω περιβαλλοντικής επιβάρυνσης από λιγνιτική δραστηριότητα που έχει συσταθεί με το άρθρο 26 του ν. 4513/2018 (Α΄ 9), βστ) δράσεις που αφορούν στην απόσυρση και αντικατάσταση οικιακών ηλεκτρικών συσκευών μέσω συστημάτων εναλλακτικής διαχείρισης και ανακύκλωσης από πιστοποιημένους φορείς, βζ) ποσά που προβλέπονται από την κείμενη νομοθεσία, βη) τα ποσά που μεταφέρονται στον ειδικό λογαριασμό που θα συσταθεί από τον Διαχειριστή του Ελληνικού Συστήματος Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας για την εφαρμογή των εκκαθαρίσεων του μεταβλητού κόστους παραγωγής των μονάδων του ατμοηλεκτρικού σταθμού Αγίου Δημητρίου που εντάσσονται σε λειτουργία για την παροχή υπηρεσιών τηλεθέρμανσης όπως αυτά καθορίζονται με κοινή απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργείας και Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, κατόπιν εισήγησης του Διαχειριστή και γνώμης της Ρυθμιστικής Αρχής Αποβλητών, Ενέργειας και Υδάτων (Ρ.Α.Α.Ε.Υ.), βθ) ποσά που εξυπηρετούν αποκλειστικά την εξόφληση ληξιπρόθεσμων οφειλών προμήθειας θερμικής ενέργειας της Δημοτικής Επιχείρησης Τηλεθέρμανσης Πτολεμαΐδας (Δ.Ε.ΤΗ.Π.), της Υπηρεσίας Τηλεθέρμανσης της Δημοτικής Επιχείρησης Ύδρευσης και Αποχέτευσης Κοζάνης (Δ.Ε.Υ.Α. Κοζάνης) και της Δημοτικής Επιχείρησης Τηλεθέρμανσης Ευρύτερης Περιοχής Αμυνταίου (Δ.Ε.Τ.Ε.Π.Α.), σύμφωνα με τις παρ. 12Β έως 12Δ, βι) ποσά που αφορούν χορήγηση ενίσχυσης για την κάλυψη διαφορικού κόστους προμήθειας θερμικής ενέργειας των Δήμων Κοζάνης και Εορδαίας, σύμφωνα με την παρ. 12ΣΤ, βια) ποσά για την κάλυψη του ενός τρίτου (1/3) των οφειλών που θα προκύψουν για τη Δ.Ε.Υ.Α. Κοζάνης από την τιμολόγηση του κόστους εμπορίας δικαιωμάτων διοξειδίου του άνθρακα (CO2) για το έτος 2024 και για την Δ.Ε.ΤΗ.Π. από την κάλυψη του κόστους των τόκων υπερημερίας στο σύνολό τους, για τη ληξιπρόθεσμη οφειλή κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας από ηλεκτρικούς λέβητες. βιβ) ποσά που αφορούν χορήγηση ενίσχυσης για την κατασκευή των απαιτούμενων υποδομών για τη λειτουργία των δικτύων τηλεθέρμανσης της Δημοτικής Επιχείρησης Τηλεθέρμανσης Πτολεμαΐδας (Δ.Ε.ΤΗ.Π.), της Υπηρεσίας Τηλεθέρμανσης της Δημοτικής Επιχείρησης Ύδρευσης και Αποχέτευσης Κοζάνης (Δ.Ε.Υ.Α. Κοζάνης) και της Δημοτικής Επιχείρησης Τηλεθέρμανσης Ευρύτερης Περιοχής Αμυνταίου (Δ.Ε.Τ.Ε.Π.Α.). Με κοινή απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και των κατά περίπτωση αρμόδιων Υπουργών καθορίζονται η περιοδικότητα, η διαδικασία, το ύψος και κάθε άλλο θέμα σχετικά με τις εισροές των υποπερ. αστ) έως αθ). Με κοινή απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και των κατά περίπτωση αρμόδιων Υπουργών καθορίζονται, κατά περίπτωση, η περιοδικότητα, η διαδικασία, οι περιστάσεις υπό τις οποίες χρησιμοποιείται η κάθε κατηγορία, το ύψος χρήσης και κάθε άλλο θέμα σχετικά με τις εκροές των υποπερ. βη) έως βιβ). Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας καθορίζεται το ποσοστό των εισροών που αποδίδεται, ως ανταποδοτικό τέλος, στον Διαχειριστή Α.Π.Ε. και Εγγυήσεων Προέλευσης (Δ.Α.Π.Ε.Ε.Π. Α.Ε.), για την κάλυψη των λειτουργικών και διαχειριστικών δαπανών του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης.».

Άρθρο 3

Ενεργοποίηση σταθμών Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στο δίκτυο – Προσθήκη παρ. 14 στο άρθρο 97 του ν. 4951/2022

Στο άρθρο 97 του ν. 4951/2022 (Α’ 129), περί αύξησης ηλεκτρικού χώρου στο δίκτυο και προώθησης ενεργειακού συμψηφισμού και σταθμών αυτοπαραγωγής, προστίθεται παρ. 14 ως εξής: «14. Σε περίπτωση εξαιρούμενων και γνωστοποιούμενων σταθμών, που έχουν ήδη κατασκευαστεί και για τους οποίους, κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος, η διάρκεια ισχύος της Οριστικής Προσφοράς Σύνδεσης έχει λήξει ή για τους οποίους έχει παύσει να ισχύει η δέσμευση ηλεκτρικού χώρου (πέρας διάρκειας ισχύος σύμβασης σύνδεσης), ο Διαχειριστής του Δικτύου δύναται να προβεί στη σύνδεσή τους, εφόσον υφίσταται διαθέσιμος ηλεκτρικός χώρος και ο ενδιαφερόμενος, εντός τριάντα (30) ημερών από την έναρξη ισχύος του παρόντος, υποβάλλει στον Διαχειριστή του Δικτύου αίτηση ενεργοποίησης του σταθμού στο δίκτυο. Αν ο Διαχειριστής του Δικτύου ζητήσει συμπληρωτικά έγγραφα και στοιχεία, καθώς και διευκρινίσεις επί των υποβληθέντων εγγράφων, ο ενδιαφερόμενος τα προσκομίζει εντός είκοσι (20) ημερών, άλλως η αίτηση ενεργοποίησης καθίσταται απαράδεκτη. Σε περίπτωση μη ύπαρξης διαθέσιμου ηλεκτρικού χώρου, η αίτηση ενεργοποίησης του ενδιαφερόμενου απορρίπτεται. Για τη σύνδεση των εν λόγω σταθμών ο Διαχειριστής του Δικτύου δύναται να αξιοποιήσει το περιθώριο απορρόφησης ισχύος ανά Υποσταθμό που διατίθεται πλέον του υφιστάμενου περιθωρίου, σύμφωνα με το παρόν. Ο Διαχειριστής του Δικτύου προβαίνει στη σύνδεση των εν λόγω σταθμών κατά προτεραιότητα.».

Τι είχε αποφασίσει το Συμβούλιο Επικρατείας

Υπενθυμίζεται πως σε περίπου 150 οικισμούς, στο Ρέθυμνο και το Πήλιο, το Συμβούλιο της Επικρατείας ακύρωσε τα όρια που είχαν θεσμοθετηθεί παλαιότερα με αποφάσεις Νομαρχών.

Το γεγονός αυτό αφενός οδήγησε σε οικοδομική αδράνεια, καθώς εκεί δεν εκδόθηκε ούτε μία οικοδομική άδεια, αφετέρου έθεσε εν δυνάμει σε αμφισβήτηση την οριοθέτηση και των υπόλοιπων οικισμών της χώρας, που δεν είναι θεσμοθετημένοι με Προεδρικό Διάταγμα. Το Προεδρικό Διάταγμα που ακολούθησε, τον Απρίλιο του 2025, οδήγησε σε ασφάλεια δικαίου στη δόμηση των οικισμών της χώρας. Όμως, μετά την απόρριψη της ζώνης Γ από το ΣτΕ, παρέμενε ανοιχτό το ζήτημα με τα περιφερειακά τμήματα των οικισμών, το οποίο κλείνει τώρα με τη νέα νομοθετική ρύθμιση.

Η δήλωση Μητσοτάκη

Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης δήλωσε σχετικά: «Θέλω να συγχαρώ το Υπουργείο για τις συνολικές πρωτοβουλίες που έχει αναλάβει στα κρίσιμα ζητήματα του πολεοδομικού σχεδιασμού της χώρας. Δρομολογείται ένα εξαιρετικά φιλόδοξο σχέδιο, όπου η χώρα για πρώτη φορά θα αποκτήσει ειδικά χωροταξικά πλαίσια σε ολόκληρη την επικράτεια. Και στα πλαίσια αυτής της πολύ μεγάλης, συχνά την αποκαλώ “σιωπηλή”, μεταρρύθμισης, γιατί δεν αναδεικνύεται τόσο στα μέσα μαζικής ενημέρωσης, ερχόμαστε και επιλύουμε και το ζήτημα το οποίο απασχόλησε πολύ την κοινή γνώμη πρόσφατα, με τα όρια των οικισμών, όπου υπήρχε και αρκετή παραπληροφόρηση σχετικά με το τι κάνει και με το τι δεν κάνει το Προεδρικό Διάταγμα το οποίο δημοσιεύθηκε σχετικά πρόσφατα.

Και για να το πούμε με πολύ απλά λόγια, όπως το είπε και ο Υπουργός, για όλους τους οικισμούς κάτω των 700 κατοίκων, πρακτικά τη συντριπτική πλειοψηφία των οικισμών της χώρας, ουσιαστικά θα διατηρηθούν τα υφιστάμενα όρια, όπως αυτά χαράχθηκαν πριν από κάποιες δεκαετίες, άρα δεν αλλάζει απολύτως τίποτα. Και για εκείνους τους οικισμούς μεταξύ 700 και 2.000 κατοίκων θα δημιουργηθεί ένα ευέλικτο εργαλείο το οποίο θα επιτρέπει τη δόμηση και στα τμήματα τα οποία καταλαμβάνουν ουσιαστικά την υφιστάμενη ζώνη Γ, με μεγαλύτερη ευελιξία από αυτή που προβλέπεται σήμερα στην εκτός σχεδίου δόμηση. Οπότε, νομίζω ότι, και με τις σημερινές ανακοινώσεις, για ένα πολύ μεγάλο κομμάτι του ελληνικού πληθυσμού της υπαίθρου λύνεται μία σημαντική αβεβαιότητα, μία εκκρεμότητα. Και θέλω να τονίσω και πάλι ότι οι διατάξεις αυτές είναι απαραίτητες όχι μόνο για να μπει τάξη στον χώρο, αλλά για να μπορέσουμε να στηρίξουμε την ύπαιθρο, τη δημογραφική μας πολιτική και να ενθαρρύνουμε και τους πολίτες, γιατί όχι, να μπορούν να επιστρέψουν πίσω στα χωριά τους και να το κάνουν με τη μέγιστη δυνατή ταχύτητα και πολεοδομική ευελιξία».

Η παρέμβαση Παπασταύρου

Από την πλευρά του ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Σταύρος Παπασταύρου ανέφερε: «Μια νέα νομοθετική ρύθμιση για τους οικισμούς στη χώρα κάτω από 2.000 κατοίκους, η οποία θα κατατεθεί αργότερα στη Βουλή σήμερα. Μια ρύθμιση που λαμβάνει υπόψη τις ανάγκες ενίσχυσης της υπαίθρου και τη μεγάλη δημογραφική πρόκληση. Όπως είναι γνωστό, με τις αποφάσεις του ΣτΕ του 2017 και του 2019, ακυρώθηκαν τα όρια που είχαν θεσμοθετηθεί με απόφασή του Νομάρχη σε 150 οικισμούς, στο Ρέθυμνο και στο Πήλιο, με αποτέλεσμα να έχουμε μια πολεοδομική αδράνεια στους συγκεκριμένους 150 οικισμούς, αλλά συγχρόνως να έχουμε μια πολεοδομική ανασφάλεια σε όλους τους οικισμούς κάτω από 2.000 κατοίκους. Το Προεδρικό Διάταγμα που ακολούθησε, τον Απρίλιο του 2025, ασφαλώς οδηγεί σε ασφάλεια δικαίου στη δόμηση των οικισμών αυτών, όμως, μετά την απόρριψη της ζώνης Γ από το ΣτΕ, παρέμενε ανοιχτό το ζήτημα με τα περιφερειακά τμήματα των οικισμών.

Αυτό ερχόμαστε σήμερα και το επιλύουμε, με την εισαγωγή δύο νέων πολεοδομικών εργαλείων: για τους οικισμούς έως 700 κατοίκους, οι οποίοι ειρήσθω εν παρόδω αποτελούν την πολύ μεγάλη πλειοψηφία των οικισμών, διασφαλίζεται η δυνατότητα δόμησης μέχρι το σημερινό τους όριο, με το πολεοδομικό εργαλείο της ζώνης ανάπτυξης οικισμού, για λόγους αντιμετώπισης του δημογραφικού και ενίσχυσης της περιφέρειας.

Αλλά και για τους υπόλοιπους οικισμούς, από 701 κατοίκους έως 2.000, προβλέπεται το πολεοδομικό εργαλείο της περιοχής ελέγχου χρήσεων, η οποία αντιμετωπίζει με ευνοϊκότερο τρόπο τη δόμηση σε σχέση με την εκτός σχεδίου. Με τον τρόπο αυτό, επιλύουμε την κανονιστική ασάφεια, ενισχύουμε την προοπτική των μικρών οικισμών, με σεβασμό στην ταυτότητα και την ιστορική κληρονομιά του κάθε τόπου, για μια Ελλάδα χωροταξικά ασφαλή, αναπτυξιακά ισχυρή και δημογραφικά αισιόδοξη».

Ερωτήσεις και απαντήσεις για τη νομοθετική ρύθμιση σχετικά με τους οικισμούς

1.Ποιο πρόβλημα έχει προκύψει με τους οικισμούς;
Το Συμβούλιο της Επικρατείας ακύρωσε -με μια σειρά αποφάσεών του το 2017, το 2019 και το 2022-, τα όρια οικισμών στο Λασίθι, το Πήλιο και την Πάρο, τα οποία είχαν καθοριστεί με αποφάσεις Νομαρχών. Συγκεκριμένα, το ΣτΕ έκρινε αναρμόδιους τους Νομάρχες και ανεπαρκή τα κριτήρια οριοθέτησης που ακολούθησαν.
Οι αποφάσεις αυτές αφ’ ενός οδήγησαν τους συγκεκριμένους οικισμούς σε οικοδομική αδράνεια, καθώς εκεί δεν εκδόθηκε ούτε μία οικοδομική άδεια επί σειρά ετών και ως σήμερα, αφ’ ετέρου έθεσε εν δυνάμει σε αμφισβήτηση την οριοθέτηση και των υπόλοιπων, 12.000 οικισμών κάτω των 2.000 κατοίκων σε ολόκληρη την ελληνική Επικράτεια, που δεν είναι θεσμοθετημένοι με Προεδρικό Διάταγμα, αλλά με αποφάσεις Νομαρχών.

2.Τι προέβλεπε το Προεδρικό Διάταγμα (ΠΔ) που πρότεινε το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας;
Το ΠΔ καθόρισε τα κριτήρια και τη μεθοδολογία για την οριοθέτηση των οικισμών προ του 1983 και κάτω των 2.000 κατοίκων. Αυτά οφείλουν να λαμβάνουν υπόψη οι μελετητές κατά την οριοθέτηση των οικισμών, είτε κατά την εκπόνηση Τοπικών και Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων, είτε με αυτοτελείς μελέτες οριοθέτησης ανά την επικράτεια. Για πρώτη φορά ενοποιήθηκε, επικαιροποιήθηκε και κατέστη συνεκτική η αποσπασματική νομοθεσία που ίσχυε, από τη μία για τους οικισμούς προ του 1923 και από την άλλη για τους οικισμούς κάτω των 2.000 κατοίκων. Για τον λόγο αυτό, το νέο ΠΔ αποκατέστησε την αξία των ιδιοκτησιών και εμπέδωσε την ασφάλεια δικαίου στους οικισμούς της χώρας μας. Εξάλλου, η υπογραφή του ΠΔ ήταν απολύτως αναγκαία, προκειμένου να προχωρούν χωρίς καθυστέρηση οι μελέτες και να εξασφαλιστεί η υλοποίηση του εμβληματικού προγράμματος «Κωνσταντίνος Δοξιάδης».

3.Το ΠΔ αφορά όλους τους οικισμούς της χώρας;
Όχι, από το πεδίο εφαρμογής του ΠΔ εξαιρούνται:
i)οι οικισμοί άνω των 2000 κατοίκων
ii)οι νέοι οικισμοί μετά το 1983
iii)οι παραλιακοί οικισμοί που εντάσσονται σε Ζώνες Οικιστικού Ελέγχου (ΖΟΕ), σε συγκεκριμένες περιφερειακές ενότητες όπως η Αττική, η Εύβοια, η Κορινθία, η Θεσσαλονίκη, η Πιερία και η Χαλκιδική.

4.Ποιο είναι το ζήτημα που ανέκυψε κατά την επεξεργασία του ΠΔ στο Συμβούλιο της Επικρατείας;
Το ζήτημα ανέκυψε κατόπιν της απόρριψης από το ΣτΕ της Ζώνης Γ (στα εξωτερικά όρια του οικισμού που είχαν οριοθετηθεί) και αφορούσε αποκλειστικά και μόνο αδόμητα ακίνητα στη Ζώνη αυτή, των οικισμών κάτω των 2.000 κατοίκων και μόνον τις περιπτώσεις στις οποίες οι νομαρχιακές αποφάσεις οριοθέτησης δεν πληρούσαν τα απαιτούμενα επιστημονικά κριτήρια.

5.Ποια είναι η λύση που προκρίνει το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας;
Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας έρχεται να επιλύσει αυτή την εκκρεμότητα, με την εισαγωγή δύο νέων πολεοδομικών εργαλείων: i. τη Ζώνη Ανάπτυξης Οικισμού και ii. την Περιοχή Ειδικών Χρήσεων, με γνώμονα τη δημογραφική πρόκληση που αντιμετωπίζουν αυτοί οι οικισμοί, την προστασία εμπράγματων δικαιωμάτων που έχουν αποκτηθεί καλόπιστα, καθώς και τη σταθερότητα της σχέσης κράτους-πολίτη. Με τα δύο αυτά εργαλεία, επιλύουμε την κανονιστική ασάφεια, ενισχύουμε την προοπτική των μικρών οικισμών, με σεβασμό στην ταυτότητα και την ιστορική κληρονομιά του κάθε τόπου, για μια Ελλάδα χωροταξικά ασφαλή, αναπτυξιακά ισχυρή με προτεραιότητα στην αποκέντρωση και στήριξη του δημογραφικού.

6. Τι προβλέπουν τα δύο νέα πολεοδομικά εργαλεία;
Η Ζώνη Ανάπτυξης Οικισμού (Ζ.Α.Ο.) είναι ένα νέο πολεοδομικό εργαλείο για την υποστήριξη και ενίσχυση του περιφερειακού δικτύου οικισμών, στο πλαίσιο της αντιμετώπισης του δημογραφικού και ενίσχυσης της αποκέντρωσης. Βρίσκεται εντός οικισμού και προσομοιάζει στη Ζώνη Β1 αυτού.
Αφορά οικισμούς μέχρι και 700 κατοίκους. Μέσω του εργαλείου αυτού, προβλέπεται η δυνατότητα, κατά την οριοθέτηση των οικισμών στο πλαίσιο του προγράμματος «Κωνσταντίνος Δοξιάδης» να διευρύνεται το όριό τους πέραν της Ζώνης Β1, έως το σημερινό όριο του οικισμού, κατόπιν ειδικής τεκμηρίωσης.
Στη Ζ.Α.Ο. άρτια θα θεωρούνται τα οικόπεδα με ελάχιστο εμβαδόν αρτιότητας από 500 τ.μ. έως 2.000 τ.μ. και πρόσωπο ελάχιστου μήκους 10 μ. σε κοινόχρηστη οδό. Το εμβαδόν αρτιότητας και το ελάχιστο μήκος προσώπου σε κοινόχρηστη οδό εξειδικεύονται με το ΠΔ οριοθέτησης του οικισμού. Για τα λοιπά μεγέθη, όρους και περιορισμούς δόμησης, ισχύουν τα οριζόμενα για την ζώνη Β1. Επιτρεπόμενες χρήσεις γης μπορούν να είναι αυτές που επιτρέπονται στις Ζώνες Β και Β1, κατόπιν τεκμηρίωσης.

Η Περιοχή Ειδικών Χρήσεων (Π.Ε.Χ). αποτελεί ένα πολεοδομικό εργαλείο που αφορά στους οικισμούς με πληθυσμό 701 – 2000 κατοίκους. Στους οικισμούς αυτούς, εισάγεται η δυνατότητα κατά την οριοθέτησή τους στο πλαίσιο του προγράμματος «Κωνσταντίνος Δοξιάδης» να καθορίζεται ως Π.Ε.Χ. η περιοχή εκείνη που εκτείνεται πέραν της Ζώνης Β1 και φτάνει έως το σημερινό όριο του οικισμού. Στην Π.Ε.Χ., άρτια θα θεωρούνται τα γήπεδα με ελάχιστο εμβαδόν αρτιότητας από 2.000 τ.μ. έως 4.000 τ.μ. και πρόσωπο ελάχιστου μήκους 15 μ. σε κοινόχρηστη οδό. Επιτρεπόμενες χρήσεις γης μπορούν να είναι αυτές που επιτρέπονται στις Ζώνες Β και Β1, κατόπιν τεκμηρίωσης, με βάση τα ειδικότερα χαρακτηριστικά της περιοχής αυτής, ώστε να αποφεύγονται πιθανές μεταξύ τους συγκρούσεις και η ανεξέλεγκτη κατανάλωση φυσικών πόρων.

7. Για ποιο λόγο το Υπουργείο εισάγει αυτή τη ρύθμιση τώρα;
Η άμεση υπογραφή του ΠΔ υπήρξε αναγκαία προϋπόθεση προκειμένου να δοθούν οι απαιτούμενες κατευθύνσεις στους μελετητές των Τοπικών και Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων και, με τον τρόπο αυτό, να διασφαλιστεί η υλοποίηση του εμβληματικού προγράμματος «Κωνσταντίνος Δοξιάδης», της μεγαλύτερης μεταρρύθμισης οργάνωσης του χώρου από καταβολής του ελληνικού κράτους. Κατά την εκπόνηση των Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων (Τ.Π.Σ) και των Ειδικών Πολεδομικών Σχεδίων (Ε.Π.Σ.), οι μελετητές ξεκινούν από τον πυρήνα του οικισμού και επεκτείνουν σταδιακά τη μελέτη τους προς τις εξωτερικές ζώνες των οικισμών. Συνεπώς, οποιαδήποτε καθυστέρηση στην έγκριση του ΠΔ θα έθετε σε κίνδυνο όλο το πρόγραμμα «Κωνσταντίνος Δοξιάδης», που αποτελεί ορόσημο του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Παράλληλα, εισάγεται με γνώμονα την αποκέντρωση και την ανταπόκριση στη δημογραφική πρόκληση.

8. Αυτή η νομοθετική παρέμβαση είναι αποσπασματική ή μέρος μίας ευρύτερης πολεοδομικής μεταρρύθμισης;
Αυτή τη στιγμή στη χώρα μας συντελείται ουσιαστική πολεοδομική μεταρρύθμιση, που είχε να γίνει πάνω από 100 χρόνια. Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας προχωρά στην κωδικοποίηση της πολεοδομικής νομοθεσίας και εκπονεί το εμβληματικό πρόγραμμα πολεοδομικού σχεδιασμού «Κωνσταντίνος Δοξιάδης» για όλη την Επικράτεια. Για πρώτη φορά μπαίνει τάξη στον χώρο με σαφείς κανόνες, με προϋπολογισμό που αγγίζει το ένα δισεκατομμύριο ευρώ και αφορά πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Περιλαμβάνει:
1. 227 Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια για 731 Δημοτικές Ενότητες
2. 18 Ειδικά Πολεοδομικά Σχέδια για 99 Δημοτικές Ενότητες
3. 12 Αυτοτελείς Μελέτες Οριοθέτησης Οικισμών
4. Αυτοτελή Μελέτη για Ζώνες Υποδοχής Συντελεστή Δόμησης (Ζ.Υ.Σ.) και
5. Αυτοτελή Μελέτη Χαρακτηρισμού Δημοτικών Οδών.