«Πυρά» και κατά της διοίκησης της Εθνικής Πινακοθήκης για την έκθεση «Η σαγήνη του αλλόκοτου»
Ολοκλήρωσε σήμερα τη διήμερη συνεδρία της η Διαρκής Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος της 168ης Συνοδικής Περιόδου, υπό την προεδρία του Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος Ιερωνύμου.
Σύμφωνα με το ανακοινωθέν που εξεδόθη και αναφορικά με τα δημοσιεύματα για «το πρώτο POS σε παγκάρι της εκκλησίας», η ΔΙΣ διευκρινίζει ότι ο ναός στην Αθήνα στον οποίο τοποθετήθηκε ουδεμία σχέση έχει με ναό της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ελλάδος, η οποία -σύμφωνα με σχετικό Κανονισμό που ψήφισε στις 11 Μαρτίου 2025 και επίκειται η δημοσίευσή του σε ΦΕΚ- απαγόρευσε την εγκατάσταση POS σε ορθόδοξους ιερούς ναούς, ενώ επέτρεψε μόνο τη διενέργεια συναλλαγών (αποδοχές δωρεών, πληρωμές δαπανών κ.λπ.) των εκκλησιαστικών νομικών προσώπων με χρήση internet banking και IRIS.
Ως προς την έκθεση «Η σαγήνη του αλλόκοτου», η ΔΙΣ με επιστολή της προς τους αρμόδιους (19.3.2025) χαρακτήρισε αντιχριστιανικές τις πράξεις βίας εντός της Εθνικής Πινακοθήκης και διαμαρτυρήθηκε επειδή η έκθεση διακωμωδεί το θρησκευτικό αίσθημα των ορθόδοξων χριστιανών και κακοποιεί τη βυζαντινή αγιογραφία, που είναι μέρος της πολιτισμικής κληρονομιάς του ελληνικού λαού. Ο πυρήνας του προβλήματος δεν είναι η ελευθερία καλλιτεχνικής έκφρασης, που αφορά τον καλλιτέχνη, αλλά οι κανόνες δεοντολογίας που δεσμεύουν το εθνικό εικαστικό Μουσείο ως δημόσιο φορέα πολιτισμού. Η διοίκηση της Πινακοθήκης ανακοίνωσε ότι δεν επανεξετάζει την επιλογή των εκθεμάτων (16.4.2025) και, κατόπιν της επανέκθεσής τους (5.5.2025), διεξήγαγε ημερίδα διαλόγου για το θέμα (6.5.2025). Με προαποφασισμένη την επανέκθεση, η ημερίδα αυτή λειτουργεί ως επικοινωνιακή διαχείριση μιας αδιαλλαξίας. Η ΔΙΣ απέφυγε δηλώσεις που θα μπορούσαν να οξύνουν τον φανατισμό από κάθε πλευρά. Παράλληλα, προτρέπει τους αρμοδίους να σεβαστούν την ευαισθησία του θρησκευτικού αισθήματος του ελληνικού λαού».
Ακολούθως η ΔΙΣ, αφού επικύρωσε τα Πρακτικά της Εξουσιοδοτήσεως, όρισε το Πρόγραμμα των εορταστικών εκδηλώσεων για τον εορτασμό της ιεράς μνήμης του Αγίου Αποστόλου των Εθνών Παύλου, ιδρυτή της Εκκλησίας της Ελλάδος, ως εξής:
α) Το Σάββατο 28 Ιουνίου 2025 στις 7.00 μ.μ., στον Ιερό Ναό Αγίου Παύλου επί της οδού Ψαρών της πόλεως των Αθηνών, θα τελεσθεί ο Πανηγυρικός Αρχιερατικός Εσπερινός, στον οποίο θα χοροστατήσει ως εκπρόσωπος της ΔΙΣ ο συνοδικός μητροπολίτης Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου Ιερόθεος. Κατά την Ακολουθία του Εσπερινού ορίσθηκε να ομιλήσει ο αρχιμανδρίτης π. Δαμασκηνός Πετράκος, α’ γραμματεύς-πρακτικογράφος της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος.
β) Το Σάββατο 28 Ιουνίου 2025 στις 7.00 μ.μ., στον Καθεδρικό Ιερό Ναό του Αποστόλου Παύλου Κορίνθου, θα τελεσθεί ο Πανηγυρικός Αρχιερατικός Εσπερινός, χοροστατούντος του Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος Ιερωνύμου, με τη συμμετοχή συνοδικών μητροπολιτών της Εκκλησίας της Ελλάδος, επ’ ευκαιρία των εορταστικών εκδηλώσεων -τις οποίες διοργανώνει κατ’ έτος η Ιερά Μητρόπολη Κορίνθου- υπό τον τίτλο «ΙΘ’ Κορίνθου Παύλεια 2025». Κατά την Ακολουθία του Εσπερινού θα μιλήσει ως εκπρόσωπος της ΔΙΣ ο συνοδικός μητροπολίτης Δημητριάδος και Αλμυρού Ιγνάτιος.
γ) Το πρωί της εορτής, Κυριακή 29 Ιουνίου 2025, στον Ιερό Ναό Αγίου Παύλου επί της οδού Ψαρών των Αθηνών, θα τελεσθούν ο Όρθρος και η Θεία Λειτουργία, ιερουργούντος του Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος Ιερωνύμου, με τη συμμετοχή συνοδικών μητροπολιτών της Εκκλησίας της Ελλάδος. Κατά τη Θεία Λειτουργία θα μιλήσει ο συνοδικός μητροπολίτης Νέας Κρήνης και Καλαμαριάς Ιουστίνος.
δ) Το απόγευμα της ίδιας ημέρας και ώρα 7.00 μ.μ., στον Ιερό Βράχο του Αρείου Πάγου των αρχαίων Αθηνών, εις ανάμνησιν του κηρύγματος του Αποστόλου Παύλου προς τους Αθηναίους, θα τελεσθεί Μέγας Πανηγυρικός Εσπερινός, προεξάρχοντος του Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος Ιερωνύμου, με τη συμμετοχή των συνοδικών μητροπολιτών της Εκκλησίας της Ελλάδος, ετέρων ιεραρχών και λοιπών κληρικών, μοναχών και του πιστού λαού. Κατά την Ακολουθία του Εσπερινού θα μιλήσει ο αρχιγραμματεύς της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος, αρχιμανδρίτης π. Ιωάννης Καραμούζης.
Επίσης κατά τις Συνεδρίες της η ΔΙΣ:
-Ενέκρινε την Συνοδική Εγκύκλιο, που συνέταξε ο συνοδικός μητροπολίτης Καισαριανής, Βύρωνος και Υμηττού Δανιήλ, περί του εορτασμού των 1.700 ετών από της συγκλήσεως της Α’ Οικουμενικής Συνόδου, η οποία θα αναγνωσθεί στους Ιερούς Ναούς κατά την Κυριακή 1 Ιουνίου 2025.
-Ενημερώθηκε από τη Συνοδική Επιτροπή επί της Εκκλησιαστικής Εκπαιδεύσεως και Επιμορφώσεως του Εφημεριακού Κλήρου περί του τελικού αριθμού των αιτήσεων εγγραφής σε κάθε Εκκλησιαστικό Σχολείο της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης για το σχολικό έτος 2025-2026, όπως εστάλησαν από τη Διεύθυνση Θρησκευτικής Εκπαίδευσης του υπουργείου Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού.
-Ενέκρινε τις κάτωθι προτάσεις της Ειδικής Συνοδικής Επιτροπής Θείας και Πολιτικής Οικονομίας και Οικολογίας, οι οποίες αποσκοπούν στην περαιτέρω καλλιέργεια της οικολογικής ευαισθησίας και ανάπτυξη της περιβαλλοντικής δράσεως της Εκκλησίας της Ελλάδος: α) Την αποστολή Εγκυκλίου Σημειώματος προς την Ιερά Αρχιεπισκοπή Αθηνών και τις Ιερές Μητροπόλεις της Εκκλησίας της Ελλάδος, διά του οποίου θα ζητείται ο ορισμός εκπροσώπου κάθε Ιεράς Μητρόπολης, ως υπευθύνου για θέματα Οικολογίας και ως συνδέσμου αυτών με την Επιτροπή Θείας και Πολιτικής Οικονομίας και Οικολογίας. β) Τη διοργάνωση διήμερου θερινού διαδραστικού Προγράμματος για φοιτητές και φοιτήτριες Θεολογίας, με θέμα «Θεολογία και Φυσικό Περιβάλλον». γ) Τη διοργάνωση Διεπιστημονικού Περιβαλλοντικού Συνεδρίου από την Ιερά Σύνοδο της Εκκλησίας της Ελλάδος και την ΕΣΕ Θείας και Πολιτικής Οικονομίας και Οικολογίας, σε συνεργασία με την Ιερά Μητρόπολη Θεσσαλιώτιδος και Φαναριοφερσάλων, τη Δευτέρα 1 Σεπτεμβρίου 2025. δ) Τον σχεδιασμό περιφερειακών περιβαλλοντικών Ημερίδων σε συνεργασία της Επιτροπής με τις ενδιαφερόμενες Ιερές Μητροπόλεις και τη συνδρομή του υπουργείου Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού και των τοπικών εκπαιδευτικών αρχών, με στόχο τη συμμετοχή σε αυτές μαθητών και μαθητριών της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και την ανάπτυξη συστηματικότερης ποιμαντικής συνεργασίας μεταξύ της Εκκλησίας και της Εκπαιδευτικής Κοινότητας επί οικολογικών ζητημάτων.
-Ενέκρινε, έπειτα από πρόταση της Ειδικής Συνοδικής Επιτροπής Πολιτιστικής Ταυτότητος: α) Το πρόγραμμα του τριήμερου Επιστημονικού Συνεδρίου με αφορμή τη συμπλήρωση διακοσίων ετών από την ηρωική Έξοδο των Ελεύθερων Πολιορκημένων του Μεσολογγίου (1826-2026), το οποίο θα πραγματοποιηθεί στο Μεσολόγγι, από 16 έως 18 Οκτωβρίου 2026. β) Τον προγραμματισμό του Πανελλήνιου Μαθητικού Διαγωνισμού, με την ευκαιρία της συμπλήρωσης διακοσίων ετών από την ηρωική Έξοδο των Ελεύθερων Πολιορκημένων του Μεσολογγίου, κατά το σχολικό έτος 2025-2026.
-Ενημερώθηκε από την Ειδική Συνοδική Επιτροπή Πολιτιστικής Ταυτότητος: α) περί της διεξαγωγής του Πανελλήνιου Μαθητικού Διαγωνισμού με θέμα «Μικρά Ασία – Πόντος: Ενθυμήματα» και του Πανελλήνιου Μαθητικού Διαγωνισμού με γενικό θέμα: «Ορθοδοξία και Ελληνισμός στην Κύπρο – 50 χρόνια από την τουρκική εισβολή» και β) περί της επισκέψεως των βραβευθέντων μαθητών στη Βέροια και την Καλαμάτα αντίστοιχα.
Τέλος, η ΔΙΣ ενέκρινε αποσπάσεις κληρικών και ασχολήθηκε με θέματα Ιερών Μητροπόλεων και Συνοδικών Επιτροπών, καθώς και με τρέχοντα υπηρεσιακά ζητήματα.
Στο διάλειμμα της χθεσινής συνεδρίας, ο Αρχιεπίσκοπος και οι συνοδικοί δέχθηκαν τον υφυπουργό Υγείας, Δημήτριο Βαρτζόπουλο, ο οποίος τους ενημέρωσε περί θεμάτων της αρμοδιότητάς του, ενώ μετά τη λήξη της συνεδρίας επισκέφθηκαν τη Συνοδική Ιερά Μονή Αγίου Συμεών του Νέου Θεολόγου, στον Κάλαμο Αττικής.